İdrar, kanın filtrasyon ürünü olarak tanımlanabilir ve böbrekler tarafından salgılanan steril plazma ultrafiltratıdır. İdrarın içeriği %95 su ve %5 metabolizma ile gıda artıklarıdır. İdrarın analiz edilmesi, yani idrar analizi, böbrek fonksiyonları hakkında önemli bilgiler sağlar. İdrar, vücutta sıvı dengesini koruma, atık metabolitlerin vücuttan atılması ve asit-baz dengesini sağlama gibi önemli görevler üstlenmiştir. Günümüzde tıbbi laboratuvarlarda alınan idrar örnekleriyle idrar analizi sağlıklı bir şekilde yapılmaktadır.

İdrar analizi üç ana grup halinde yapılır:

Bu incelemelerin ardından alınan idrar örnekleri mikrobiyolojik olarak da incelenir.

Orta Akım İdrarı: Belli koşullar altında, üretra giriş yerindeki olası kontaminasyonlar önlenerek idrar numunesi alınmalıdır. İlk idrar dışarıya yapılarak kalan kısmı steril bir kap içine toplanır. Mikrobiyolojik idrar incelemesi yapılacaksa, daha çok sabah ilk idrarın orta kısmı alınır.

Spot İdrar: Rutin idrar analizi için tercih edilen idrar örneğidir. Herhangi bir zaman dilimindeki idrar örneği alınır. Ancak seçim yapılabiliyorsa, sabahleyin ilk ve sonraki idrarın ortasının alınması uygun olur. Mikroskobik incelemede protein oranına bakılacaksa sabah ilk idrar daha iyi olur. İdrar örneği mutlaka steril kaplara toplanmalıdır. Yaşça küçük çocukların ve bebeklerin idrar analizi yapılacaksa, bu idrar özel torbalara alınır.

24 Saatlik İdrar: Bu idrar örneği, 24 saat içerisindeki idrarın toplanmasıyla elde edilir. Test için toplanan idrarın miktarı oldukça önemlidir. Protein, kreatinin, Nor-Metanefrin, 5-HIAA gibi testlerde 24 saatlik idrar örneği toplanır. Eğer toplanan idrar miktarında zayiat olursa, idrarın başka bir gün toplanması gerekecektir. Bu testlerde idrarı koruyacak madde kullanılabileceği için, bunun laboratuvardan temin edilmesi gerekir. Toplanan idrar miktarı ile idrar analizi tıbbi laboratuvarlarda yapılır.